Jeśli masz na stanie piękny i efektowny rower, to ten artykuł nie jest dla ciebie. Jeśli jednak szukasz na wiosnę czegoś wyjątkowego, a masz ograniczony budżet lub w piwnicy czeka na ciebie rower po dziadku i nie wiesz, co z nim począć, dowiedz się, jak krok po kroku przeprowadzić gruntowną renowację roweru. Nawet największy brzydal odwdzięczy ci się po stokroć pięknym i odświeżonym wyglądem, jeśli poświęcisz mu trochę czasu i pracy.
Jeśli nie posiadasz żadnego nadającego się do renowacji roweru, nic nie stoi na przeszkodzie, by się w taki zaopatrzyć. Musisz jednak być bardzo czujnym kupcem, bo używane rowery często sprzedawane są przez osoby prywatne – przez co trudno jest sprawdzić źródło pochodzenia roweru. Niestety może się zdarzyć tak, że ktoś będzie próbował ci sprzedać rower kradziony. Aby tego uniknąć, możesz poprosić sprzedającego o podanie numeru seryjnego, który powinien być wytłoczony na ramie. Jeśli sprzedawca się od tego wykręca, lepiej nie ryzykować i szukać dalej. Istnieją również bazy ze szczegółowymi specyfikacjami różnych modeli rowerów, dzięki którym możesz sprawdzić, co w konkretnym modelu zostało zmienione, a co jest oryginalne. Przykładowe bazy to bikepedia.com, katalog.bikeworld.pl czy bikekatalog.pl.
Jeśli kupujesz rower na serwisach aukcyjnych albo na portalu ogłoszeniowym, najlepiej jest szukać ofert w twoim mieście, tak aby móc przed zakupem osobiście go obejrzeć. Jeśli zdecydujesz się na kupno z wysyłką, zadaj sprzedawcy jak najwięcej szczegółowych pytań, szczególnie takich, które będą związane ze stanem technicznym roweru i jego ewentualnymi usterkami. Jeśli rower jest bardzo tani, a sprzedawca utrzymuje, że wszystko jest w nim stuprocentowo sprawne, powinno to wzbudzić twoją czujność. I wreszcie, gdy sprzedawca wydaje ci się godny zaufania, a rower wart tego, by w niego zainwestować, sprawdź jego numery seryjny w jednej z internetowych baz. Większość skradzionych rowerów wprawdzie nigdy w nich nie ląduje, ale przezorności nigdy za wiele. Takie bazy to np. mybikenumber.com czy bazarowerow.org. Zaproponuj też sprzedawcy umowę kupna-sprzedaży – to kolejne zabezpieczenie dla ciebie, na wypadek gdyby rower okazał się kradziony.
Zanim przejdziemy do malowania roweru, najpierw czekają nas solidne przygotowania. Najważniejszą sprawą, którą musisz załatwić, jest odpowiednie miejsce. Jeśli bowiem chcesz przeprowadzić gruntowną renowację roweru wraz z malowaniem, może się to nie udać w mieszkaniu czy nawet garażu. Będziesz potrzebować naprawdę sporo miejsca, światła, a także świeżego powietrza. Oczyszczanie i malowanie roweru w zamkniętym pomieszczeniu nie byłoby zbyt rozsądnym pomysłem ze względu na liczne chemikalia, których użyjesz.
Rower trzeba oczyścić z kurzu i pajęczyn – możesz to zrobić czyszczącym detergentem, np. mleczkiem albo proszkiem do czyszczenia. Umyj rower bardzo dokładnie, a gdy wyschnie, poodrywaj wszystkie naklejki. Teraz czas na rozłożenie roweru na części.
Podczas renowacji roweru przyda się dobrze wyposażony warsztat domowy. Do rozkręcenia twojego jednośladu potrzebne ci będą przede wszystkim śrubokręty, klucze imbusowe (zwane często błędnie ampulowymi), klucze płasko oczkowe, klucze nasadowe, być może również klucz do suportu. Jeśli niewiele ci mówią te nazwy, zaopatrz się w odpowiednie narzędzia w sklepie rowerowym – wykwalifikowany sprzedawca powinien umieć doradzić ci, czego będziesz potrzebować, a co może okazać się zbędne. Jeśli zaś nie masz pewności, czy uda ci się bez problemu złożyć rower z powrotem, na wszelki wypadek zrób mu kilka zdjęć, które wówczas okażą się nieocenioną pomocą. Przy okazji będą świetnym materiałem do zaprezentowania efektów swojej pracy w formie „przed i po”.
Teraz możesz zdjąć łańcuch i odkręcić koła. Przydadzą ci się do tego rękawice robocze. Następnie odmontuj siodełko, przerzutki, pedały. Lewy pedał ma gwint odkręcający się zgodnie z kierunkiem wskazówek zegara, natomiast prawy – odwrotnie. Po odkręceniu górnej śruby mostka i odkręceniu nakrętek sterów możesz odmontować widelec. Pamiętaj przy tym, że możesz nie rozmontowywać takich elementów, jak kierownica, pedały czy siodełko, ale wówczas musisz je szczelnie zabezpieczyć przed farbą – na przykład gazetami albo folią i dodatkową taśmą klejącą lub malarską.
Wyczyść wszelkie zabrudzenia na ramie, pozostałości naklejek i ewentualną rdzę przy pomocy papieru ściernego. Zrób to naprawdę dokładnie! Następnie przetrzyj nim całą ramę roweru – a przynajmniej wszystkie te elementy, które będziesz przemalowywać. Jest to żmudny i czasochłonny, ale niezbędny etap. Jeśli nie zmatowisz ramy, farba nie będzie się trzymać i cała twoja praca pójdzie na marne. Możesz użyć do tego celu szlifierki oscylacyjnej, jeśli takową posiadasz. Z pewnością przyspieszy to czas pracy.
Koła w tym czasie dobrze jest zanieść do serwisu rowerowego – przyda im się przegląd i wycentrowanie.
Najlepsze efekty w malowaniu roweru zapewni ci malowanie proszkowe. Niestety – nie jest to opcja dostępna dla każdego i nie ma ona wiele wspólnego z samodzielną renowacją roweru. Malowanie proszkowe wykonuje się w profesjonalnej lakierni. Wymaga ono wcześniejszego wypiaskowania ramy, później pomalowania specjalną farbą, a następnie „wypieczenia” w bardzo wysokiej temperaturze. Malowanie proszkowe to koszt ok. 400-500 zł (wraz z piaskowaniem oraz rozłożeniem i złożeniem roweru). Cena malowania ramy aluminiowej będzie wyższa od ceny malowania ramy stalowej. Może też spaść nawet o około połowę, gdy do lakierni dostarczymy już rozłożone części ramy do malowania, a następnie odbierzemy je i złożymy samodzielnie.
Czy podobny efekt można uzyskać, malując rower na własną rękę? Zdania są podzielone. Tania farba z supermarketu może nie podołać zadaniu (np. szybko zacząć odpadać). Zdecydowanie lepiej jest postawić na lakier samochodowy lub dobrej jakości farbę akrylową, oczywiście w sprayu (tylko w ten sposób będziemy w stanie równomiernie i bez smug pomalować ramę). Najlepiej zaś powinna sobie poradzić specjalna farba ze sklepu rowerowego. Chociaż póki co są to produkty niszowe i dostępne w niewielu miejscach, producenci obiecują efekt porównywalny z efektem malowania proszkowego.
Całą zmatowioną powierzchnię musisz odtłuścić. Nada się do tego aceton, rozpuszczalnik, albo benzyna ekstrakcyjna. Przed położeniem farby możesz użyć podkładu do metalu w sprayu, aby farba dobrze się później trzymała. Podkład zapobiega również ewentualnemu rdzewieniu. Dobrze jest wyposażyć się dodatkowo w specjalną maskę ochronną, do kupienia w każdym markecie budowalnym.
Jeśli rower jest ciemny, a pragniesz go przemalować na jasny, pastelowy kolor, możesz go pomalować najpierw jasną farbą podkładową. Dzięki niej kolor, który wybierzesz, będzie się prezentował dokładnie tak, jak powinien.
Teraz możesz już zabrać się za malowanie ramy docelową farbą. Spryskaj ramę z odległości ok. 30 cm (pamiętaj, że wszystkie elementy, których nie chcesz malować, muszą być czymś szczelnie okryte). Pozostaw do całkowitego wyschnięcia – odczekaj tyle, ile zaleca producent na opakowaniu. Pomaluj ramę w ten sam sposób jeszcze co najmniej dwa razy, za każdym razem odczekując, aż poprzednia warstwa całkowicie wyschnie – chyba, że producent farby zaleca inaczej. Za każdym razem przed nałożeniem nowej warstwy odtłuść poprzednią. Możesz również pomalować (tym samym lub innym kolorem) dodatkowe elementy, takie jak błotniki czy kosz. Nada się do tego chrom w sprayu, dzięki czemu nawet bardzo stare błotniki (po uprzednim wyczyszczeniu ich z rdzy przy pomocy papieru ściernego) będą wyglądać jak nowe. Zwróć uwagę, by użyć sprayu z efektem chromu przeznaczonego do malowania części samochodowych. Tani lakier z dekoracyjnym efektem w ogóle się nie nadaje do roweru, bo nie jest wystarczająco trwały. W ten sam sposób możesz potraktować również inne elementy, np. kierownicę.
Ewentualne zacieki możesz zetrzeć papierem ściernym. Niestety te elementy będą wymagać ponownego pomalowania. Pamiętaj, że rower musi schnąć gdzieś, gdzie nie będzie narażony na czynniki pogodowe ani pyłki czy zabrudzenia, które mogłyby się przykleić do mokrej farby, niwecząc cały efekt. Po pomalowaniu roweru farbą polakieruj go bezbarwnym lakierem do aut.
Gdy już przemalujesz wszystkie elementy roweru, które tego wymagały, możesz spokojnie złożyć go z powrotem (oczywiście pod warunkiem, że wszystko już wyschło i nie wymaga poprawek). To jednak nie koniec - nie wszystko przecież da się przemalować. Z podniszczonym siodełkiem wiele nie zrobisz, chyba że kupisz specjalny pokrowiec, którym po prostu je zakryjesz. Najrozsądniej będzie jednak dokupić wszystkie akcesoria, które wymagają wymiany – poza siodełkiem mogą to być uchwyty do rączki, dzwonek, kosz, lampa, opony czy pedały. W sklepach internetowych i stacjonarnych mamy na szczęście całkiem spory wybór dodatków w różnych kolorach i o różnych wzorach. Dzięki nim nawet rower pomalowany na jednostajny i niewyróżniający się niczym kolor może stać się prawdziwą perełką.
Rzecz jasna, na takie pytanie trudno odpowiedzieć jednoznacznie. Nowy, designerski rower miejski może kosztować od ok. 400 zł do kilku tysięcy zł. Odnowienie roweru własnoręcznie to koszt, który zależy od tego, jak dużego nakładu czasu i pracy wymaga nasz rower oraz – czy jesteśmy w stanie dokonać niezbędnych napraw samodzielnie, czy też musimy oddać rower do serwisu. Kompleksowy serwis roweru pod kątem technicznym może nas kosztować nawet ok. 150 zł. Naprawa pojedynczych usterek będzie oczywiście sporo tańsza, np. za centrowanie powinniśmy zapłacić ok. 25 zł.
Do tego za akcesoria (papier ścierny, rękawice, maska) zapłacisz łącznie ok. 20-30 zł, farba podkładowa to koszt ok. 20 zł, farba akrylowa lub kolorowy lakier ok. 20-30 zł, lakier bezbarwny ok. 10-20 zł, a benzyna lub rozpuszczalnik ok. 5-10 zł.
Za same materiały do renowacji roweru wraz z kompleksowym serwisem powinniśmy zatem zapłacić nie więcej niż 250 zł. Do tego oczywiście trzeba doliczyć ewentualny koszt dodatków (nowych uchwytów czy koszyka) – ok. 50-200 zł. Całość powinna więc wynieść nie więcej, niż ok. 450 zł. Za tę cenę możemy wprawdzie kupić nowy rower miejski, ale jego wygląd prawdopodobnie nie będzie się równał z tym, który osiągniemy samodzielnie.
Satysfakcja z podarowania staremu rowerowi drugiego życia będzie bezcenna, a każda wycieczka rowerowa na takim jednośladzie - niezapomniana!
